စိတ္ဓါတ္က်ျခင္း၊ စိတ္ပ်က္ေလ်ာ့ျခင္းမ်ားသည္ မိမိကိုယ္တိုင္အတြက္ ေသာ္လည္းေကာငး္၊ အျခားတစ္ပါးေသာ ကိစၥရပ္ ၊ တစ္ပါးသူေၾကာင့္ေသာ္လညး္ေကာငး္ ျဖစ္ေကာငး္ျဖစ္နုိင္ပါသည္။ စိတ္၌ျဖစ္ေသာ ခံစားခ်က္သည္ ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေနထိုင္ေျပာဆိုေနေသာ္လည္း စိတ္အတြင္းမွာ ေပ်ာ္ရႊင္မႈ မရွိနိုင္၊ မည္သို႔ ျပဳံးေနေစေသာ္လညး္ စိတ္အတြင္း၌ အမွန္အကန္ ေအးခ်မ္းမႈ မရွိေသာ အေျခအေနျဖစ္သည္။
စိတ္ဓါတ္ပ်က္ေလ်ာ႔ေနေသာ လူတစ္ေယာက္သည္ ကိုယ္တိုင္က ပုံမွန္လႈပ္ရွားေနေသာ္လညး္ အျပင္မွ မ်က္ႏွာအေနအထား၊ ဟန္ပန္အမူအယာထိ ကူးစက္ပ်ံ႔ႏွံ႕လာကာ ပတ္၀န္းက်င္ထိ ရိုက္ခတ္မႈ ၾကဳံလာေသာအခါ မည္သို႔ကုစားမည္နည္း။ ေန႔စဥ္ လုပ္ငန္းခြင္၀င္ေရာက္ လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ားအတြက္ မိမိတာ၀န္ေက်စြာ လုပ္ကိုင္ေနေသာ္ျငား စိတ္ေပ်ာ္ရႊင္တက္ၾကြေနသူမ်ားလို သရုပ္ေဆာင္နိုင္မည္ မဟုတ္မွာ ေသခ်ာပါသည္။
ထိုအေျခအေနတြင္ တစ္ခါတစ္ေလ အလုပ္ေတြသာ လုပ္ေနရတယ္ အဓိပၸယ္မရွိ ရည္မွန္းခ်က္မရွိပဲ လုပ္ေနရတတ္တယ္။ သူတစ္ပါးေတြလို ေနခ်င္ေပမ့ဲ သူတို႔န႔ဲ ထပ္တူ အျဖစ္မ်ိဳးကို ရလွ်င္လည္း လက္ေတြ႕မွာ မလိုခ်င္ေတာ့တာမ်ိဳးျဖစ္လာတယ္။ အခ်စ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ဆက္ႏႊယ္လာတ့ဲ ခံစားမႈေတြကို လက္မခံခ်င္ဘူး။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ့ဲလာတယ္။ ကိုယ့္ကို အသိအမွတ္ ျပဳျခင္း မခံရဘူးလို႔ ထင္လာတယ္။ နားလည္မႈတိုင္းဟာ ကိုယ့္ဆီကသြားျပီး ကုိယ့္ဆီျပန္မလာၾကဘူးလို႔ ထင္လာတယ္။ ကိစၥတစ္ခုကို စိတ္တိုလြယ္လာတယ္။ မိမိပတ္၀န္းက်င္က သူေတြအေပၚ သံသယနဲ႔ မယုံၾကည္မႈေတြ ပိုလာတယ္။ တစ္ေလာကလုံးမွာ တစ္ေယာက္တည္းသာ ရပ္တည္ေနရတယ္လို႔ ခံစားလာရတယ္။ စိတ္ညစ္စရာအာရုံေတြ ၀င္မလာလို႔ အတြက္ တီဗီြၾကည့္ျခင္း၊ သီခ်င္းဆိုျခင္း၊ သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲ႔ အျပင္ထြက္လည္ျခင္း၊ ေသာက္စားျခင္း စတာေတြကို ဆက္တိုက္လုပ္ေနတတ္တယ္။
ထိုသုိ႔ဆိုလွ်င္ စိတ္ဓါတ္ပ်က္ေလ်႔ာျခင္း အတြက္ ကုေဆး ရွိနိုင္ပါသလား။ အဆင္မေျပမႈ တစ္ခုၾကဳံလို႔ စိတ္ဓါတ္က်ျခင္းအတြက္ ကုေဆးေကာင္းေကာင္း
ရွိမည္ထင္သည္။ သူငယ္ခ်င္း၊ မိတ္ေဆြမ်ား၏ အားေပးမႈ ၊ ထိုအဆင္မေျပမႈမ်ားမွ
လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ၾကိဳးစားအားထုတ္မႈတို႔ျဖင့္ ကုစားနိုင္ေကာင္းသည္။ ပတ္၀န္းက်င္အသစ္ရွာေဖြျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္ေျပာင္းလဲလုပ္ကိုင္ျခင္း၊ ခရီးထြက္ျခင္း၊ အားကစားျပဳလုပ္ျခင္း၊ မိမိအား အမွန္အကန္ ခ်စ္ခင္သူမ်ားကို ေပါင္းသင္းျခင္း၊ စိတ္ခြန္အား စာစုမ်ား ဖတ္ရႈျခင္းမ်ားျဖင့္ ၀ိဥာဥ္၏ ေအးခ်မ္းမႈ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကို ျပန္လည္ ရွာေဖြနိုင္မည္ျဖစ္သည္။ မိမိ၏ ခ်စ္သူ (အိမ္ေထာင္) ဖက္ပင္ မိမိအား စိတ္ပင္ပန္းမႈျဖစ္သည္ဟု ထင္ေစလွ်င္ ျဖတ္ေတာက္သင့္ ျဖတ္ရပါမည္။ သူတစ္ပါးေၾကာင့္ ရလာမည့္ ေပ်ာ္ရႊင္မႈေပၚ မွီခိုမေနပဲ ကိုယ္တိုင္ ေပ်ာ္ေနတတ္ေအာင္ ဖန္တီးသင့္သည္။ ထိုသို႔ ေျပာင္းလဲလိုက္ပါက စိတ္၏ လြတ္လပ္မႈ ၊ ေပ်ာ္ရႊင္မႈ အရသာကို ျပန္လည္ ရွာေဖြနိုင္မည္ဟု ယုံၾကည္သည္။
